ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ: Άσκηση σε κρύο Περιβάλλον

Οι τεχνικές απαιτήσεις των αθλημάτων δεν επιτρέπουν στους παίκτες να χρησιμοποιούν χειμερινό εξοπλισμό (γάντια, μπουφάν κτλ ) , αφού κάτι τέτοιο θα περιόριζε τις κινήσεις τους στο γήπεδο. Θα ήταν πολύ άβολο να σουτάρει κανείς τρίποντο ή να κάνει πάσα με δάκτυλα στο βόλεϊ φορώντας γάντια του σκι!Ας δούμε όμως πιο συγκεκριμένα τι προσαρμογές αναγκάζεται να κάνει το σώμα του αθλητή που αγωνίζεται σε παγωμένο περιβάλλον:

• Η πρώτη προτεραιότητα του οργανισμού όταν βρεθεί σε μεγάλο ψύχος είναι η διατήρηση της φυσιολογικής θερμοκρασίας στον λεγόμενο «πυρήνα» του σώματος, στην περιοχή δηλαδή που βρίσκονται όλα το ζωτικά όργανα (π.χ. καρδιά, συκώτι, νεφρά) η σωστή λειτουργία των οποίων είναι απαραίτητη για την διατήρηση στη ζωή. Για να επιτευχτεί ο στόχος, διοχετεύεται περισσότερο αίμα προς τα όργανα, ενώ  ταυτόχρονα περιορίζεται η παροχή αίματος  στα άκρα. Έτσι, τα πόδια και τα χέρια σταδιακά κρυώνουν, ο έλεγχος των λεπτών κινήσεων περιορίζεται καθιστώντας την εκτέλεση της τεχνικής τουλάχιστον προβληματική . Η απώλεια του ελέγχου των κινήσεων οφείλεται και στην μειωμένη νευρική λειτουργία λόγω ψύχους. Επιπλέον, η δυνατότητα παραγωγής δύναμης και ισχύος μειώνεται αισθητά, ενώ απαιτείται, όπως θα δούμε και παρακάτω, περισσότερη ενέργεια για την πραγματοποίηση των  κινήσεων.

• Η έντονη άσκηση σε υπερβολικό κρύο καταστέλλει την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος,  τόσο κατά την διάρκεια, όσο και μέχρι 48 ώρες μετά την προπόνηση, καθιστώντας τον οργανισμό του αθλητή ευάλωτο σε ιώσεις, κυρίως του αναπνευστικού συστήματος. Σε ακραίες, αλλά δυστυχώς  όχι ασυνήθιστες περιπτώσεις, ο εισπνεόμενος κρύος και ξηρός αέρας μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό και  μικροτραυματισμό των αεραγωγών (λαιμός, μύτη). Είναι το γνωστό συναίσθημα του ξηρού λαιμού, το οποίο εκτός από τον πόνο, μειώνει και την απόδοση,  αφού περιορίζει την ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων.

• Όπως ήδη αναφέραμε, η νευρομυϊκή λειτουργία διαταράσσεται στις χαμηλές θερμοκρασίες  πράγμα που δυσκολεύει τους παίκτες να αγωνιστούν με επιτυχία το άθλημά τους. Εκτός από την μείωσης της απόδοσης, η διατάραξη της νευρομυϊκής λειτουργίας αυξάνει τις πιθανότητες τραυματισμού κατά τη διάρκεια της άσκησης. Μυϊκές θλάσεις και τραυματισμοί στις αρθρώσεις, είναι πιθανότερο να συμβούν σ ένα παγωμένο γήπεδο, από ότι όταν οι αθλητές προπονούνται σε κανονικές συνθήκες. Ένας ακόμη συνηθισμένος τραυματισμός που παρατηρείται στα παγωμένα γήπεδα είναι η κάκωση στα δάκτυλα από το κτύπημα της μπάλας, στην προσπάθεια του παίκτη να την πιάσει, χωρίς να νοιώθει τα χέρια του (πράγμα δύσκολο). Τέτοιοι χτυπήματα είναι πολύ συνηθισμένα και μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και κατάγματα.

• Η άσκηση σε χαμηλή θερμοκρασία προκαλεί μέχρι και 5 φορές πιο γρήγορη κατανάλωση της άμεσης πηγής ενέργειας του οργανισμού, του μυϊκού γλυκογόνου, μιας και απαιτείται επιπλέον ενέργεια για την διατήρηση της θερμοκρασίας και για την προπόνηση. Ο μεταβολισμός ανεβαίνει και οι αθλητές βγάζουν πιο δύσκολα μια προπόνηση που σε άλλες συνθήκες θα ήταν πιο εύκολη.

Για την αποφυγή των δυσμενών επιπτώσεων του υπερβολικού κρύου  θα ήταν ιδανικό να θερμαίνονται τα γήπεδα, διατηρώντας τουλάχιστον μια θερμοκρασία πάνω από τους 12 – 13 βαθμούς Κελσίου.
Μέχρι τότε ακολουθείστε απλές συμβουλές για να επιβιώσετε στο ψύχος:

• Προτιμείστε ειδικά ισοθερμικά ρούχα και ρούχα τεχνολογίας Dry Fit, που από την μια δεσμεύουν την θερμότητα του σώματος και από την άλλη αφήνουν τον ιδρώτα να εξατμιστεί. Τα βρεγμένα ρούχα επιταχύνουν μέχρι και 25 φορές την απώλεια θερμότητας.
• Αυξήστε τη διάρκεια της προθέρμανσης και προσπαθήστε να μείνετε ζεστοί κατά την διάρκεια των «νεκρών» σημείων της προπόνησης (π.χ. όταν δίνει οδηγίες ο προπονητής).
• Σε κάθε διάλειμμα φορέστε αμέσως ζεστά ρούχα και παραμείνετε ζεστοί μέχρι να ξεκινήσει και πάλι η προπόνηση.
• Πίνετε κάθε 20 λεπτά ένα ρόφημα που να περιέχει υδατάνθρακα.
• Αν είναι δυνατόν, η προπόνηση πρέπει να έχει μεν ένταση, αλλά να είναι μικρή σε διάρκεια.
• Μόλις τελειώσει η προπόνηση φύγετε αμέσως από τον αγωνιστικό χώρο και ντυθείτε καλά.
• Ενισχύστε την φυσική άμυνα του οργανισμού σας τρώγοντας τροφές ή παίρνοντας συμπληρώματα που περιέχουν βιταμίνη C, ψευδάργυρο και αντιοξειδωτικά.