(Αναδημοσίευση από το www.kamini.gr)
Πάντα μετά από ένα καταστροφικό συμβάν, οι ευθύνες αναζητούνται δεξιά και αριστερά, πάνω και κάτω, με περίσσια σπουδή.
Είτε πρόκειται για πλημμύρα, είτε για σεισμό, είτε για ναυάγιο, είτε για πυρκαγιά, είτε για τροχαίο ή αεροπορικό δυστύχημα, οι ευθύνες αναζητούνται και ενίοτε αποδίδονται, μετά από επίμονες – συνήθως – έρευνες, που και πάλι συνήθως διαρκούν ένα σεβαστά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Και όταν έρθει ο καιρός να αποδοθούν, τότε οι μόνοι που έχουν απομείνει και τις αντιλαμβάνονται είναι οι συγγενείς και φίλοι των θυμάτων. Ο υπόλοιποι απλά έχουν ξεχάσει ακόμη και το ίδιο το φρικτό και θανατηφόρο γεγονός.
Αυτά που μου έχει διδάξει η επαγγελματική μου πορεία όμως είναι λίγο διαφορετικά.
Απαιτείται ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα αναγνώρισης πιθανών κινδύνων, με πιθανότητες πρόκλησης καταστροφών, με σχέδια αντιμετώπισής τους, με οργάνωση εφαρμογής αυτών των σχεδίων, με συνεχή επαλήθευση επάρκειας αυτών, με συνεχή βελτίωσης τους, με οικονομικό προϋπολογισμό αλλά και το βασικότερο: αποδοχή αυτών από τη διοίκηση!
Αν και όταν υπάρξουν όλα τα παραπάνω, τότε η Διοίκηση, είναι απόλυτα ενήμερη και έχει αναγνωρίσει οποιουσδήποτε πιθανούς κινδύνους μπορεί να προκαλέσουν καταστροφές.
Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη αν τα σχέδια αντιμετώπισης αυτών των κινδύνων δεν μπορούν να εκτελεστούν από έλλειψη χρηματοδότησης.
Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη αν δεν έχει την ικανότητα ή την δυνατότητα να ελέγχει ανά πάσα στιγμή τους πιθανούς αναγνωρισμένους κινδύνους, και να κάνει τα απαραίτητα για την απομάκρυνσή τους.
Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη αν από ολιγωρία της προκληθούν μη αναστρέψιμες ζημιές.
Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη αν δεν έχει την ικανότητα να αντιληφθεί την αναγκαιότητα όλων των παραπάνω.
Στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, που περιλαμβάνει τα κυβερνο-φυσικά συστήματα, το Διαδίκτυο των πραγμάτων, το cloud computing και τη τεχνητή νοημοσύνη, είναι αδιανόητο να μη γίνονται αντιληπτά τα απαραίτητα συστήματα για τη κοινωνία και τη διαβίωσή της.
Οι «επιτελικές» φανφάρες αυτοκαταργούνται από την έλλειψη αντίληψης της αναγκαιότητας των πραγμάτων γύρω τους.
Όταν η Διοίκηση μετά από μια τραγωδία δηλώνει: «Θα μάθουμε τα αίτια, θα κάνουμε ότι περνά απ’ το χέρι μας να μη ξανασυμβεί», τότε είτε εννοεί ότι είναι ανίκανη είτε ότι οι ακροατές της είναι ηλίθιοι.
Σε κάθε περίπτωση μια παραίτηση δεν προσφέρει συγχώρηση και άφεση αμαρτιών! Γιατί η ευθύνη είναι πάντα της Διοίκησης!
«Δεν έφταιγεν ο ίδιος. Τόσος ήτανε.» Μανόλης Αναγνωστάκης
Κώστας Κοντώσης
Ειδικός Ασφάλειας Εγκαταστάσεων, Συστημάτων Πληροφορικής και Επιχειρησιακής Συνέχειας